FSC – Forest Stewardship Council A.C. jest organizacją promującą odpowiedzialne gospodarowanie zasobami leśnymi świata. Skupia właścicieli i zarządców lasów, organizacje społeczne i przyrodnicze, firmy przetwórstwa drzewnego i papierniczego, sieci handlowe oraz osoby prywatne, zainteresowane odpowiedzialną gospodarką leśną.

Posiadacze certyfikatu FSC muszą spełnić szereg warunków i kryteriów, które w przypadku zarządców i właścicieli lasów w Polsce zapisane są w Tymczasowym Krajowym Standardzie Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej w Polsce. Wypełnienie warunków określonych Standardem kontrolowane jest podczas corocznych audytów. Certyfikat przyznaje się na 5 lat. RDLP w Toruniu posiada certyfikat FSC od 2002 r.

Jednym z elementów ww. standardu jest stosowanie i prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie stosowania środków ochrony roślin. FSC określiła listę substancji aktywnych (FSC-STD-30-001a EN FSC), których nieuzgodnione zastosowanie skutkuje odebraniem lub zawieszeniem certyfikatu. Na liście tej znajduje się m.in. substancja aktywna o nazwie diflubenzuron, która wchodzi w skład środka ochrony roślin Dimilin 480 SC. W przypadku konieczności użycia takiego środka ochrony roślin, posiadacz certyfikatu FSC musi ubiegać się o specjalną derogację, zgodnie z procedurą opisaną w dokumencie FSC-PRO-30-001 z 01.08.2015 roku, której elementem są m.in. konsultacje społeczne.

Konieczność ogłoszenia konsultacji społecznych w tej sprawie wynika z przepisów Polityki Pestycydowej Międzynarodowej Organizacji Forest Stewardship Council A.C.  (FSC_POL_30_001_EN_FSC).

Krótka charakterystyka preparatu

Środek ochrony roślin Dimilin 480 SC jest zarejestrowany do użycia w UE i w Polsce na mocy Decyzji MRiRW nr R-214/2011d z dnia 12.07.2011 r., która zmienia pierwotną Decyzję nr R-5/2008 z 22.01.2008 r. (etykieta środka będąca integralną częścią ww. Decyzji dostępna jest na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
w wyszukiwarce pod adresem:

 http://www.minrol.gov.pl/pol/Informacje-branzowe/Wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin).

Dimilin 480 SC jest powszechnie stosowany od lat w Europie i Polsce na terenie sadów, pieczarkarni oraz na obszarach leśnych. Wykorzystywany jest do zwalczania szkodników pierwotnych sosny (brudnica mniszka, barczatka sosnówka, strzygoni choinówki i boreczników sosnowych). Maksymalna (dopuszczona prawem) dawka tego środka na 1 ha lasu wynosi 0,15 l. Środek w tej dawce jest bezpieczny dla pszczół, gdyż jego szkodliwość dla tych owadów stwierdzono dopiero przy ponad dwukrotnie wyższej dawce - 0,375 l/ha. Nie jest szkodliwy dla ludzi a zalecany w etykiecie środka okres karencji dla runa leśnego wynosi 24 godziny od momentu wykonania oprysku.   

Dlaczego właśnie Dimilin 480 SC…?

Zgodnie z ustawą o lasach, w celu zapewnienia powszechnej ochrony lasu, właściciele lasów zobowiązani są do kształtowania równowagi w ekosystemach leśnych, podnoszenia naturalnej odporności drzewostanów, a w szczególności do zapobiegania, wykrywania i zwalczania nadmiernie pojawiających i rozprzestrzeniających się organizmów szkodliwych (art. 9 ustawy o lasach).

Ustawa nakłada na nadleśniczego obowiązek wykonywania zabiegów zwalczających i ochronnych, w razie wystąpienia organizmów szkodliwych w stopniu zagrażającym trwałości lasów (art. 10 ustawy o lasach). Taka sytuacja ma miejsce po raz kolejny na obszarze zarządzanym przez RDLP w Toruniu. W poprzednich latach, z blisko 100% skutecznością, zastosowaliśmy Dimilin 480 SC do zwalczania gradacji barczatki sosnówki, brudnicy mniszki, strzygoni choinówki i boreczników sosnowych. Niestety, zagrożenie utrzymuje się nadal i kolejne drzewostany podlegają śmiertelnej presji ze strony tej grupy owadów.

Prognoza zagrożenia trwałości drzewostanów sosnowych spowodowanego żerowaniem szkodników pierwotnych sosny w 2018 r. przewiduje, że na ok. 50 tys. ha owady wystąpią w liczebności gradacyjnej, których ograniczenie możliwe jest dzięki zastosowaniu wysoko skutecznego środka ochrony roślin. Czas reakcji i konieczność dotarcia ze środkiem w korony drzew wymusza użycie technik agrolotniczych.

W kolejnych latach możliwy jest wzrost zagrożenia na pozostałych obszarach leśnych będących w zarządzie RDLP w Toruniu. Od roku 2017 populacja brudnicy mniszki na naszym terenie zaczęła osiągać liczebności gradacyjne. Sytuacja ta może potrwać nawet kilka lat. Niestety często (również w 2018 roku), wespół z jednym gatunkiem owada w tych samych drzewostanach odnotowujemy krytyczne zagrożenie od kilku innych np. barczatki sosnówki z brudnicą mniszką, brudnicy mniszki ze strzygonią choinówką. Dimilin 480 SC jest jedynym, skutecznym środkiem ochrony roślin zarejestrowanym w Polsce, który może być jednocześnie zastosowany do ograniczenia liczebności kilku gatunków jednocześnie. Dzięki temu możemy skrócić czas trwania oprysków i przede wszystkim ograniczyć do minimum ilość zastosowanego środka na jednostkę powierzchni. Każdego roku dokonujemy oceny zagrożenia drzewostanów w oparciu o metodykę i zalecenia zawarte w Instrukcji Ochrony Lasu, odbywa się to na podstawie oceny liczebności owadów zimujących w ściółce leśnej oraz liczebności gąsienic żerujących w koronach drzew. Dodatkowo dynamika i liczebność populacji poszczególnych gatunków owadów określana jest na podstawie oceny liczebności motyli podczas rójki i zniesionych jaj. W warunkach przyrodniczych lasów RDLP w Toruniu w tym przewaga jednogatunkowych drzewostanów sosnowych powoduje, że sytuacje zagrożenia trwałości zbiorowisk leśnych z tytułu gradacji owadów mogą wystąpić na całym nadzorowanym obszarze. Zakres terytorialny obszarów leśnych zarządzanych przez RDLP w Toruniu (nadleśnictwa, powiaty, gminy) przedstawiony jest w postaci elektronicznej (format PDF) na stronie internetowej RDLP.

W sytuacji, kiedy konieczne dla ratowania drzewostanów będzie wykonanie zabiegów z użyciem Dimilinu 480 SC, zostanie wykorzystana metoda agrolotnicza, przeprowadzona w oparciu o przepisy wynikające z obowiązującego w tym zakresie prawa polskiego i UE. Zabiegiem objęte zostaną jedynie tereny leśne, z wyłączeniem położonych w 100 metrowej strefie buforowej od pasiek, krawędzi jezdni dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg krajowych, zbiorników i cieków wodnych oraz innych niebędących celem zabiegu terenów nieużytkowanych rolniczo. Na czas zabiegu i karencji środka zostanie wprowadzony czasowy zakaz wstępu do lasu.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu, dzięki pozytywnej decyzji Komitetu Pestycydowego FSC uzyskała derogację na stosowanie Dimilinu 480 SC do końca 2018 roku. Niestety, jak uzasadniono powyżej zagrożenie ze strony szkodników pierwotnych sosny na naszym obszarze narasta, a dotychczas nie zarejestrowano alternatywnego, akceptowalnego przez FSC preparatu do ograniczania ich liczebności, stąd konieczność wystąpienia o ponowną derogację. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe podejmuje szereg działań mających na celu opracowanie skutecznej metody ochrony drzewostanów sosnowych przed skutkiem żeru barczatki sosnówki, brudnicy mniszki i boreczników, której wdrożenie pozwoliłoby uniknąć stosowania diflubenzuronu. Są one jednak jeszcze w fazie badań i testów, stąd nie mogą być stosowane na szeroką skalę (m.in. prowadzi się badania rejestracyjne nowych, bezpieczniejszych środków ochrony roślin, opracowywane są metody mechaniczne (pułapki) lub biologiczne (zastosowanie parazytoidów owadów szkodliwych).

Przebieg konsultacji społecznych

Prosimy o zgłaszanie uwag odnośnie użycia przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Toruniu środka ochrony roślin – Dimilin 480 SC w terminie do 06.04.2018 (45 dni od daty ukazania się niniejszej informacji) pocztą tradycyjną z dopiskiem „konsultacje FSC” na adres: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu, ul. Mickiewicza 9 87-100 Toruń lub elektronicznie: sekretariat@torun.lasy.gov.pl. - wpisując w temacie „konsultacje FSC”. Wszelkie informacje na ten temat zostaną Państwu udzielone również telefonicznie pod nr tel. +48 56 65 84 340.

Więcej informacji o certyfikacji FSC znajdą Państwo na stronie www.fsc.pl.