Historię narodu, państwa, instytucji tworzą konkretni ludzie. Zawód leśnika ma swoją specyfikę, na której historia odbija znaczące piętno. Dobrze ilustrują to 44 biografie leśników związanych z lasami Kujaw i Pomorza, które zamieszczamy poniżej w porządku alfabetycznym. Są wśród nich dyrektorzy, nadleśniczowie, leśniczowie i inni pracownicy leśnictwa. Razem wzięci tworzą rozległy, ciekawy, często dramatyczny obraz swojej grupy zawodowej, ale też leśnej profesji tak silnie związanej z dziejami polskich lasów i ojczyzny.

(Aby przeczytać biogram, kliknij na obrazek)

• Teofil Lorkiewicz (od utworzenia DLP 1.02.1925 r. do 1931 r.)
• Józef Zagórski (od 1931 r. do jesieni 1934 r.)
• Władysław Chwalibogowski (od jesieni 1934 r. do wybuchu II wojny światowej)
• Mieczysław Niezabitowski (od 7.02.1945 r. do 15.11. 1948 r.)
• Stefan Jabłoński (od 16.11.1948 r. do 12.01.1950 r.)
• Franciszek Kryczko (od 1.02.1950 r. do 15.08.1950 r.)
• Wilhelm Jankowski (od 16.08.1950 r. do 29.01.1961 r.)
• Stefan Niedzielski (od marca 1961 r. do 31.12.1981 r.)
• Zygfryd Kowalski (od 01.03.1982 r. do 13.11.1990 r.)
• Grzegorz Majchrzak (od 16.04.1991 r. do 15.08.1992 r.)
• Janusz Kaczmarek (od 16.08.1992 r. do 6.04.1994 r. i od 1.12.1997 r. do 3.12.2001 r.)
• Wojciech Wieciński (od 4.05.1994 r. do 30.11.1997 r. i od 10.12.2001 r. do 3.06.2002 r.)
• Feliks J. Czajkowski (od 4.06.2002 r. do 30.12.2005 r.)
• Janusz Kaczmarek (od 30.12.2005 r. do 13.04.2018 r.)
• Bartosz Michał Bazela (od 13.04.2018 r.)

Kazimierz Ulatowski w okresie międzywojennym wykonał szereg innych projektów budowlanych dla Torunia m.in. budynek ubezpieczalni na ul. Uniwersyteckiej i kościoła Chrystusa Króla przy ul. Kościuszki. W czerwcu 1939 r. przeszedł na emeryturę i wyjechał z Torunia do Poznania, gdzie już po zakończeniu II wojny światowej prowadził aktywną działalność dydaktyczną i publicystyczną.

"Echa Leśne", nr 6 z 1931 r. o nowej siedzibie Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu pisały:

Gmach o kubaturze 16.350 m³ jest dwupiętrowy. W suterenach mieszczą się poza mieszkaniami dla woźnych, składnica materjałowa i archiwum. Parter zajmuje Wydział Finansowy, Kancelarja i Registratura. Na pierwszymi piętrze mieszczą się gabinety Dyrektora, Wicedyrektora oraz poczekalnie i Wydziały: Gospodarczy, Handlowy i Osobowo-Organizacyjny, aula, sala posiedzeń i muzeum przyrodnicze. Drugie piętro zajmują Inspektorowie oraz Wydziały Budownictwa i Komunikacji, Meljoracji i Urządzenia Lasów. W skrzydle bocznem mieszczą się mieszkania Wicedyrektora oraz 2 inspektorów.

Dzisiaj każdy mieszkaniec Torunia – dzięki charakterystycznym rzeźbom niedźwiedzi – wskaże siedzibę Dyrekcji Lasów Państwowych.

Gmach Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu budowano przez dwa lata. Oddano go do użytku w październiku 1930 roku. W tym czasie trwały jeszcze prace rzeźbiarskie, którymi zajmował się znany rzeźbiarz Ignacy Zelek (1984-1961), absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, związany z Toruniem od 1920 roku do końca życia. W swojej pracy artystycznej specjalizował się on głównie w rzeźbie o tematyce religijnej, którą wykonywał dla wielu kościołów na Pomorzu. W Toruniu m.in. ołtarz Matki Boskiej w kościele Ojców Jezuitów.

Ignacy Zelek jest autorem dwóch niedźwiedzi strzegących wejścia do dyrekcji Lasów. Są one wykonane z bloków piaskowca kieleckiego. Symbolizują dziką, jednak stabilną naturę. Kojarzą się z siłą i potęgą. Chociaż nikt tego głośno nie mówi, zapewne i przedwojenna, i współczesna organizacja „Lasy Państwowe” chce podobnie kojarzyć się społeczeństwu.

Niedźwiedzie przed Dyrekcją LP wpisują się w najnowszą historię leśnictwa kujawsko-pomorskiego i miasta Torunia. Chyba każdy mieszkaniec grodu Kopernika bez trudu wskaże – dzięki tym charakterystycznym, niepowtarzalnym rzeźbom – siedzibę Dyrekcji Lasów Państwowych w swoim mieście.

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden element ściany frontowej gmachu Dyrekcji. Nad drzwiami wejściowymi do budynku umieszczona jest płaskorzeźba orła – godła Państwa Polskiego. Orzeł był w tym miejscu już w 1930 r., jednak po agresji Niemiec na Polskę w 1939 r. został usunięty i zniszczony.

Po wojnie, prawdopodobnie w latach 50. przywrócono orła, jednak w zmienionym „socrealistycznym” kształcie i bez korony. Nie wiadomo kto był autorem projektu. Po 1989 roku dodano mu jeszcze koronę.

W 2019 roku, leśnicy, gospodarze obiektu, postanowili odtworzyć orła w kształcie przedwojennym. Jest to możliwe, gdyż  w archiwach zachował się rysunek oryginału. Widzimy na nim, że pierwotna postać orła była stylizowana na rzymską dziesiątkę, bo nawiązywała do X-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości (1928 r.). Autorem projektu orła był sam Kazimierz Ulatowski, architekt i projektant całego gmachu. Warto o tym wspomnieć, bowiem czasami projekt orła przypisywano Ignacemu Zelkowi.

Prac odtworzeniowych podjął się dr. Stanisław Kośmiński z Wydziału Rzeźby Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2020 roku, gdy Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu obchodzi 95-rocznicę utworzenia, na portal gmachu powróci orzeł w historycznej postaci.

Jednocześnie utworzono na terenie Polski dziewięć innych dyrekcji lasów państwowych (m.in. w Bydgoszczy). Toruńska Dyrekcja Lasów Państwowych należy zatem do najstarszych dalej istniejących dyrekcji w Polsce. Zaraz po utworzeniu jej powierzchnia wynosiła 184 tys. ha, na których funkcjonowało 35 nadleśnictw. Obejmowała następujące powiaty: brodnicki, chełmiński, działdowski, gniewski, grudziądzki, kartuski, kościerski, lubawski, pucki, starogardzki, tczewski, toruński (bez Nieszawki), wąbrzeski i wejherowski. W 1932 roku, po likwidacji dyrekcji w Bydgoszczy, do terenu Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu włączono 19 nadleśnictw, głównie z kompleksu Borów Tucholskich, wskutek czego jej powierzchnia wzrosła do 400 tys. ha (54 nadleśnictwa, 319 leśnictw). W okresie przedwojennym, na skutek zmian organizacyjnych, kilkukrotnie zmieniał się zasięg terytorialny dyrekcji. W 1936 roku przekształcono ją w Okręg Pomorski z siedzibą Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.

Na przestrzeni lat systematycznie zwiększała się powierzchnia terenów leśnych dyrekcji, głównie w wyniku zalesiania gruntów porolnych i nieużytków.

Po wybuchu II wojny światowej obszary dyrekcji znalazły się pod okupacją hitlerowską. Zarząd nad nimi przejęły najpierw władze wojskowe, a potem niemiecka administracja cywilna, prowadząc przez cały okres wojny rabunkową gospodarkę. Spowodowało to całkowite lub częściowe zniszczenie, wskutek wyrębów, ponad 41 tys. ha lasów. Czas II wojny światowej był wielką próbą patriotyzmu i solidarności społecznej. Dla wielu ludzi las stał się miejscem schronienia i organizacji skutecznego oporu narodu polskiego, a sami leśnicy poważną przeszkodą w zaborczych planach okupantów. Ci leśnicy – jako jednolita, umundurowana, dobrze wykształcona grupa zawodowa – ludzie głębokiego patriotyzmu, traktowani byli zarówno przez Niemców, jak i Sowietów ze szczególną bezwzględnością. Tylko na terenie zarządzanym dzisiaj przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Toruniu zginęło w latach 1939-1956 co najmniej 148 leśników i 131 robotników leśnych oraz 32 członków ich rodzin. Jest w tej grupie jeden z dyrektorów – Teofil Lorkiewicz, który zginął w Powstaniu Warszawskim w 1944 r., jest 19 nadleśniczych, 96 leśniczych i podleśniczych oraz 22 gajowych. Wojna i okupacja spowodowały ogromny wyłom w kadrach nadzorujących lasy polskie w naszym regionie. Potrzeba było dziesiątków powojennych lat, które zresztą łatwe dla leśników nie były, by odbudować dobrze wykształcone kadry Lasów Państwowych.

Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej, w lutym 1945 roku, przybyła do Torunia grupa operacyjna, kierowana przez Mieczysława Niezabitowskiego – pełnomocnika rządu ds. leśnych, której zadaniem była organizacja administracji leśnej poprzez odtworzenie Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu i jej nadleśnictw. W okresie powojennym dyrekcja przechodziła kolejne przekształcenia, zmieniał się jej zasięg terytorialny, zmieniała się powierzchnia i liczba nadleśnictw. Zmieniała się także kilkakrotnie nazwa dyrekcji oraz jej funkcja w zarządzaniu państwowymi lasami. Ostatnia zmiana organizacyjna nastąpiła w 1991 roku, kiedy to – na mocy ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r. – przekształcono Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych w Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Toruniu.

Na przestrzeni lat systematycznie zwiększała się powierzchnia terenów leśnych dyrekcji, głównie w wyniku zalesiania gruntów porolnych i nieużytków. W okresie od 1947 do 1994 roku zalesiono ponad 96,6 tys. ha tych gruntów. Po 1995 roku – kolejne 2,5 tys. ha, które przekazane zostały nadleśnictwom przez ówczesną Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zaczęto zalesiać również grunty własne nadleśnictw nieprzydatne rolniczo. Dzięki takim działaniom powierzchnia leśna dyrekcji rośnie i wynosi obecnie 432,9 tys. ha.