Uroczyste otwarcie powiększonej szkółki kontenerowej Bielawy miało miejsce 27 czerwca 2019 roku. Wzięli w niej udział parlamentarzyści, przedstawiciele świata nauki, instytucji rządowych i samorządów, organizacji współpracujących z leśnikami, leśnicy na czele z przedstawicielami Dyrekcji Generalnej LP, dyrekcji regionalnych oraz nadleśniczowie nadleśnictw i  wykonawcy budowy.

Szybko i dużo

W niemal ekspresowym tempie, kompleks kontenerowej części szkółki Bielawy zyskał dwa nowe namioty i kolejne pola zraszania. Wszystko po to, by sprostać wyzwaniom na materiał sadzeniowy, potrzebny do odnowienia powierzchni poklęskowych m.in. w Borach Tucholskich.

Wskutek nawałnicy, która przeszła w sierpniu 2017 roku, zaistniała pilna potrzeba (bo tylko w ciągu 5 lat) wyhodowania ponad 180 mln sztuk sadzonek, w tym ponad 130 mln sztuk sosny. To ilość oszacowana w tej pesymistycznej wersji, samych odnowień sztucznych. Sadzonki miałyby posłużyć do odnowień wszystkich powierzchni ogołoconych z lasu w wyniku największej klęski w historii Lasów Państwowych. Intensywną produkcję rozpoczęły wszystkie szkółki w regionie.

- Różnego rodzaju klęski żywiołowe dotykają nasze tereny. Przyszłość snuje się w zmiennych warunkach  co do gospodarowania. Należy zapewnić ciągłość i stabilność lasu, produkując szybko, dobrej jakości materiał sadzeniowy. Szkółka kontenerowa Bielawy gwarantuje nam taki materiał – zaznaczył Bartosz Michał Bazela, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu - Nadleśnictwo Dobrzejewice ma regionalne znaczenie i jest istotnym elementem całego systemu produkcji szkółkarskiej toruńskiej dyrekcji LP. – dodał.

Przyjęta technologia produkcji, zastosowane innowacje oraz rozwiązania logistyczne sprawiają, że obiekt jest optymalną odpowiedzią na potrzeby regionu w zakresie szkółkarstwa.

Szkółka Bielawy powstała w 1966 roku w granicach miasta Toruń. Pierwotnie produkowała wyłącznie sadzonki „z pola”, czyli z odkrytym systemem korzeniowym. Panowały tu jednak trudne warunki glebowe i wilgotnościowe, sprzyjające rozwojowi grzybów.

Kolejne etapy

Pierwsze sadzonki kontenerowe czyli z bryłką wyprodukowano w 2010 roku. Zadecydowały o tym zarówno przyczyny formalne jak i biologiczne. Teren Nadleśnictwa Dobrzejewice porastają drzewostany porolne, mało stabilne, wrażliwe na wszelkiego typu zakłócenia. Gospodarka leśna jest trudna. Żywotność sadzonki w jej pierwszym okresie życia, była kluczem sukcesu do posiadania upraw leśnych o bardzo dobrej udatności. Wszystkie odnowienia w Nadleśnictwie Dobrzejewice prowadzone są sadzonką kontenerową. Ponadto od kilku lat, z bardzo pozytywnym efektem, sadzi się "kontenerówkę" na jesieni.

Produkcję zaczęto od ilości 400 tys. sztuk sadzonek, samej sosny. W ramach zwiększania doświadczenia produkcyjnego, zaczęto także hodować gatunki liściaste, ale już we wpółzmechanizowany sposób. Pierwszym kamieniem milowym do rozwoju szkółki była nawałnica w Nadleśnictwie Trzebciny z 2012 roku. Dzięki ówczesnej rozbudowie, możliwości produkcyjne zwiększyły się do 3 mln sztuk rocznie. Dziś poziom produkcji sosny kontenerowej przekracza  6 milionów sztuk sadzonek, a ogólny koszt inwestycji wyniósł 25 milionów złotych.

-To jedyna w województwach kujawsko-pomorskim i pomorskim, szkółka kontenerowa, produkujących materiał specjalistyczny bardzo wysokiej jakości, wykorzystywany do zalesiania i odnowy trudnych powierzchni, których na naszych terenach nie brakuje – mówi Paweł Nas, nadleśniczy Nadleśnictwa Dobrzejewice i gospodarz uroczystości.

Z rozmachem

Poziom produkcji sosny kontenerowej na szkółce Bielawy przekracza  6 milionów sztuk sadzonek.

Po części teoretycznej, wysłuchaniu prezentacji i przemówień, miało miejsce uroczyste otwarcie. Symbolicznego przecięcia jodłowej wstęgi dokonali: Krzysztof Rostek – naczelnik Wydziału Hodowli Lasu w Generalnej Dyrekcji LP, Bartosz Michał Bazela – dyrektor Regionalnej Dyrekcji LP w Toruniu, Wojciech Surowiec – prezes firmy Agrosur (wykonawca inwestycji) oraz Paweł Nas – nadleśniczy Nadleśnictwa Dobrzejewice.

Wszyscy obecni zostali zapoznani z procesem produkcji szkółkarskiej podczas zwiedzania szkółki. Po wspólnym posiłku, przyszedł czas by ruszyć w las. Nadleśniczy Paweł Nas zaprosił gości na objazd terenowy z hasłem „szlakiem upraw kontenerowych”. Dr Lucjan Rutkowski  zaprezentował uczestnikom bardzo inwazyjną roślinę pod nazwą rodzajową Erechtites. Roślina należąca do rodziny astrowatych, przypomina nieco pospolitego starca leśnego. Wykazuje obecnie silną ekspansję i może w przyszłości sprawić problemy przy pielęgnacji upraw. Do podobnych trudności już od wielu lat oswoiła dobrzejewickich leśników m.in. czeremcha amerykańska.

 Terenowa prezentacja produkcji szkółkarskiej była okazją do wymiany poglądów i dyskusji dotyczących leśnictwa i szkółkarstwa. Rozważano na temat palowego systemu korzeniowego sosny w warunkach glebowych takich jak piaski luźne, deformacji korzeni czy o zagrożeniu sadzonek od zgryzania przez zwierzynę. I tak widokiem na zdrową, dobrze ukorzenioną, gęstą i równo rosnącą uprawę kontenerową, zakończono to miłe spotkanie.

Leśny jubileusz

Otwarcie zakończonej inwestycji nastąpiło dokładnie w przeddzień bardzo ważnego dnia nie tylko dla lasów i leśników, ale całej Ojczyzny. 28 czerwca 1924 roku, podpisano w Polsce dokument powołujący Lasy Państwowe. Już 95 lat leśnicy pracują dla dobra lasu i ludzi. Pomimo zmieniających się warunków tj. zmian przyrodniczych, zmian prawnych wpływających na gospodarkę i organizację pracy (np. prywatyzacja usług leśnych, rozwój technologii przy ścince i wywózce drewna) czy wzrostu znaczenia ekologicznych ruchów, leśnicy stoją „na posterunku”. Echem klęski z 2017 roku, oprócz inwestycji szkółkarskiej, jest jeszcze pewna myśl… Poczucie odpowiedzialności leśników za przyrodę. Tak szybka reakcja na niespodziewane kataklizmy i zdolność udźwignięcia ogromnego rozmiaru pracy i środków, możliwe jest tylko dzięki organizacji Lasów Państwowych.

To ogromna odpowiedzialność i zaszczyt dbać o polskie lasy. A wszystko zaczyna i kiełkuje właśnie tu, na leśnej szkółce.