Wiosna i początek lata to czas narodzin młodych wielu gatunków ssaków, takich jak dziki, sarny, jelenie, lisy czy borsuki. Samice tych zwierząt, szczególnie lochy, łanie, klępy i kozy, wykazują w tym czasie wzmożony instynkt opiekuńczy i mogą reagować agresywnie na obecność człowieka. Instynkt obrony potomstwa sprawia, że z pozoru płochliwe zwierzę może niespodziewanie zaatakować, jeśli poczuje zagrożenie dla swoich młodych.

Kiedy przychodzą na świat młode?
Dziki rodzą młode zazwyczaj w marcu i kwietniu. Lochy są w tym okresie wyjątkowo terytorialne i gotowe do obrony warchlaków. Sarny, których młode przychodzą na świat w maju i czerwcu, często pozostawiają je w trawie, same zaś ukrywają się w pobliżu i obserwują teren. Jelenie oraz łosie również rodzą w maju i czerwcu – ich matki mogą być bardzo nieprzewidywalne w kontaktach z ludźmi. Lisy i borsuki, których młode pojawiają się w norach wczesną wiosną, strzegą najbliższego otoczenia swoich legowisk z dużym zaangażowaniem.

Obecność młodych można rozpoznać m.in. po nietypowych dźwiękach, takich jak piski, kwilenie czy chrumkanie, a także po śladach – świeżych tropach, wygrzebanej ściółce czy widocznych legowiskach. Osamotnione młode, np. w trawie, nie powinny być dotykane ani zabierane – ich matki zazwyczaj są w pobliżu i wracają, gdy uznają, że zagrożenie minęło.

Uważajmy
W okresie rozrodczym należy unikać schodzenia z wyznaczonych ścieżek, szczególnie w maju i czerwcu. Pies powinien być prowadzony wyłącznie na smyczy, ponieważ jego obecność może prowokować reakcję obronną matki. Warto także poruszać się cicho, bez hałasu i nie zbliżać się do gęstych zarośli, w których mogą znajdować się młode. Spacerując po lesie w tym czasie, należy zachować czujność i uważnie obserwować otoczenie, gdyż przypadkowe wejście w rewir matki z młodymi może wywołać gwałtowną ucieczkę zwierzęcia lub bezpośredni atak.

Co zrobić w trudnej sytuacji?
W przypadku znalezienia martwego lub rannego zwierzęcia należy poinformować urząd gminy oraz właściwe nadleśnictwo. Jeśli zwierzę zachowuje się agresywnie lub niepokojąco, należy skontaktować się ze strażą leśną, policją lub – w sytuacjach nagłych – zadzwonić pod numer alarmowy 112. W przypadku spotkania młodych zwierząt, które wydają się osierocone, najlepiej zachować dystans i skonsultować się z leśnikiem – samodzielne działanie może przynieść więcej szkody niż pożytku.

Podsumowanie
Warto pamiętać, że zgodnie z polskim prawem zwierzęta wolno żyjące są własnością Skarbu Państwa. Obowiązek reagowania na przypadki ich cierpienia czy śmierci spoczywa na administracji samorządowej, a w przypadkach wymagających interwencji – także na odpowiednich służbach.

Wiosna i wczesne lato to czas, gdy las tętni nowym życiem – jednak to również okres, w którym ostrożność odwiedzających nabiera szczególnego znaczenia. Nieświadome wtargnięcie w rewir matki z młodymi może wywołać agresję i stanowić realne zagrożenie. Dlatego pamiętajmy: jesteśmy w gościach – szanujmy rytm życia dzikich zwierząt.