Spotkania European Heathlands Workshop odbywają się co dwa lata w różnych krajach Starego Kontynentu. Tym razem, warsztaty te zorganizowane zostały w Toruniu w dniach 22-26 czerwca 2015 r. przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W sesjach referatowych udział wzięli naukowcy z Belgii, Niemiec, Norwegii, Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii, Holandii i Danii. Referowano różnorodne tematy związane z wrzosowiskami: rozmieszczenie wrzosowisk w Europie, ich podział fitosocjologiczny, użytkowanie gwarantujące odnawianie się i zachowanie wrzosowisk (wypas bydła, owiec, użytkowanie wojskowe, wykaszanie, wypalanie), płazy i ptaki związane z tą formacją, historię użytkowania wrzosowisk i tradycyjne produkty z nich uzyskiwane, obecność wilków na poligonie wojskowym w Toruniu, zagadnienia biochemiczne oraz glebowe związane z funkcjonowaniem wrzosowisk i inne.

The 14th European Heathlands Workshop to także niezwykle ciekawe sesje terenowe. W programie wyjazdu grupy pod kierownictwem prof. Andrzeja Nienartowicza z Katedry Geobotaniki i Planowania Krajobrazu znalazły się m.in.: wizyta na poligonie artyleryjskim w Toruniu, Ostnicowe Parowy Gruczna, wizyta w Nadleśnictwie Przymuszewo, połączona z oglądaniem wrzosowisk, wycieczka do rezerwatu przyrody Kamienne Kręgi w Odrach na terenie Nadleśnictwa Czersk, a także wyjazd na poligon w Bornem Sulinowie i na północne Kaszuby.

22 czerwca br. na poligonie Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia pod Toruniem nadleśniczy Nadleśnictwa Gniewkowo Stanisław Słomiński krótko omówił charakterystykę dzierżawionemu armii terenu i odpowiadał na pytania zebranych. Grupie, oprócz gleboznawców z UMK w Toruniu, omawiających odkrywki glebowe na poligonie – dr. hab. Michała Jankowskiego i dr. Piotra Sewerniaka, towarzyszyli prof. Jarosław Buszko i dr Lucjan Rutkowski – doskonali fachowcy z dziedziny motyli i roślin. Niezwykle ciekawe wypowiedzi padły również z ust pszczelarzy, którzy na poligonie, w porozumieniu z Nadleśnictwem Gniewkowo, lokalizują swoje ule. Miód wrzosowy to niezwykle poszukiwany, drogi i zdrowy gatunek miodu.

Zagraniczni goście byli pod wrażeniem rozległego terenu, na którym ochrona przyrody idzie w parze z działalnością wojska. Historia ćwiczeń na poligonie sięga 1607 roku, dziś jest on przyrodniczą perełką. Między innymi, ze względu na walory entomologiczne i występujące tutaj rzadkie owady i pajęczaki, w 2014 roku, poligon został objęty granicami obszaru Natura 2000 Wydmy Kotliny Toruńskiej.

Choć, w porównaniu do Europy Zachodniej, powierzchnia wrzosowisk w Polsce nie jest tak duża, to jednak warto je ekstensywnie użytkować, przeciwdziałając wtórnej sukcesji i zarastaniu (np. poprzez odsłanianie lub wypas), a także kształtować oszyjki na skrajach lasów. Pomaga to nie tylko zachować niezwykłe walory przyrodnicze tych formacji, ale także poprawia bazę żerową dla zwierzyny i stanowi szansę dla lokalnego rozwoju – w dobie powrotu do modnych ostatnio, tradycyjnych i ekologicznych produktów spożywczych (dziczyzny oraz mięsa zwierząt hodowlanych), cennego miodu oraz ziół.