Lista aktualności Lista aktualności

Światowy Dzień Mokradeł 2023

Filtrują i zaopatrują w wodę, gromadzą węgiel, chronią różnorodność biologiczną. Mokradła, bo o nich mowa, są jednymi z najcenniejszych i jednocześnie najbardziej zagrożonych ekosystemów w skali świata.

Światowy Dzień Mokradeł 

W lutym 1971 roku, dla ratowania obszarów wodno-błotnych na całym świecie, 18 państw podpisało Konwencję Ramsarską, zwaną ,,Konwencją o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego''. Polska jest stroną Konwencji od 1978 roku. W traktacie uczestniczą obecnie 172 państwa, które zobowiązane są do ochrony i zrównoważonego użytkowania mokradeł, a także do podnoszenia świadomości społecznej na temat ról, jakie pełnią. Na pamiątkę podpisania Konwencji Ramsarskiej oraz w celu zwrócenia uwagi na pilną potrzebę ochrony obszarów podmokłych,
2 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł.

Każdego roku to wydarzenie przebiega pod innym hasłem. Tegoroczne, czyli ,,Już czas
na przywrócenie mokradeł'' podkreśla, że rekultywacja tych terenów powinna być traktowana priorytetowo. Każde, nawet najmniejsze działanie wykonane w tym kierunku, ma znaczenie. 

Grafika ,,Już czas na przywrócenie mokradeł'' - 2 lutego 2023 Światowy Dzień Mokradeł, źródło: https://www.gov.pl/web/gdos

Czym są mokradła?

Mokradła, czyli tereny podmokłe, to obszary lądowe stale bądź okresowo nasycone lub zalane wodą. Do śródlądowych terenów podmokłych zalicza się bagna, torfowiska, jeziora, rzeki
i tereny zalewowe. Do mokradeł nadbrzeżnych nalezą solniska, estuaria, lasy namorzynowe, laguny, a nawet rafy koralowe. Stawy rybne, pola ryżowe i saliny to tereny podmokłe utworzone przez człowieka.1

Woda w lesie - teren Nadleśnictwa Bydgoszcz. Fot. Jarosław Chłąd

Dlaczego obszary podmokłe są tak istotne?

Infografika ,,Odtwarzanie mokradeł: Dlaczego właśnie teraz?'', źródło: https://www.gov.pl/web/gdos

Działania podejmowane przez leśników z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
w Toruniu na rzecz ochrony i zrównoważonego użytkowania mokradeł

Leśnicy mają świadomość jak ważną rolę odgrywają tereny podmokłe, dlatego podejmują działania na rzecz ochrony i ich zrównoważnonego użytkowania. Od wielu lat nadleśnictwa RDLP w Toruniu uczestniczą w projektach małej retencji nizinnej współfinansowanych
ze środków unijnych, w ramach których budują, odbudowują lub modernizują zbiorniki wodne, przywracają funkcje mokradeł oraz modernizują infrastrukturę leśną.

Jednym z największych projektów retencyjnych, jaki został zrealizowany w okresie 2007-2013
na terenie RDLP w Toruniu, był projekt Nadleśnictwa Runowo w rejonie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Torfowisko Messy, czyli wyjątkowego obszaru mokradeł powstałego
po zanikłym jeziorze. Przed wykonaniem działań retencyjnych, rzeka Orla w porze letniej często nie prowadziła wody, jej koryto było zarośnięte, suche i fragmentami trudno było ustalić jej bieg. W ramach projektu dokonano renaturalizacji rzeki Orli na odcinku 8 km, wykonano rów przerzutowy wody ze zlewni Rowu Kawelskiego, przepusty, zastawki oraz rowy doprowadzające wodę do leśnych oczek. To tylko część działań retencyjnych wykonanych przez nadleśnictwo
na tym obszarze, w wyniku których zatrzymany został proces osuszania tego cennego przyrodniczo terenu i przywrócony właściwy stan wód na rzece Orla.

Renaturalizacja rzeki Orli i renowacja urządzeń melioracyjnych Fot. Archiwum RDLP w Toruniu

W perspektywie finansowej 2014-2021 jednym z najciekawszych projektów, który w chwili obecnej jest w trakcie realizacji, jest projekt w Nadleśnictwie Gołąbki, polegający
na wykorzystaniu wody z kopalni kruszywa wapiennego Lafarge, obecnie przesyłanej wprost
do rzeki Noteć, do nawadniania terenów leśnych oraz wypełniania istniejących
i nowobudowanych zbiorników retencyjnych. Doprowadzenie wody do obszarów leśnych nastąpi poprzez system rowów i rurociągów, które będą spełniać również rolę retencjonowania wody. Działania powyższe pozwolą na odtworzenie dawniej istniejących zbiorników wodnych.

 

1 Źródło: http://ochronaprzyrody.gdos.gov.pl/publikacje-i-materialy-promocyjne