Obiekt pod szczególną ochroną

       Takim dobrem kultury jest stanowiący w przeszłości (VII – IX wiek) prawdopodobnie centrum osadnicze plemienia Goplan wczesnośredniowieczny zespół osadniczy wraz z grodziskiem – wpisany do rejestru zabytków. Miejsce to posiada także niezaprzeczalne walory przyrodnicze. Na niezarośniętym krzewami wale, którego wysokość dochodzi do 11 m, a wystawa umożliwia znaczne nagrzewanie promieniami słońca wykształciły się ciepłolubne murawy kserotermiczne. Jest to cenne siedlisko przyrodnicze chronione Dyrektywą siedliskową w ramach sieci NATURA 2000. Opisywane grodzisko znajduje się w granicach dwóch obszarów NATURA 2000: „Jezioro Gopło” i „Ostoja Nadgoplańska” a także na terenie Parku Krajobrazowego „Nadgoplański Park Tysiąclecia”.

Ziarnko do ziarnka i zbierze się miarka

Już w 2011 r. na sygnały przyrodników (głównie z Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Nadgoplańśkiej w Kruszwicy), którzy wraz z leśnikami brali czynny udział w konsultacjach przy opracowywanym planie zadań ochronnych (PZO) dla obszaru NATURA 2000 postanowiono usunąć samosiewy krzewów i drzew, które negatywnie wpływały na murawę kserotermiczną – poprzez zacienianie i zarastanie. Zatwierdzony w 2014 r. PZO w swoich zapisach przewidział dalsze, czynne działanie na rzecz utrzymania i polepszenia stanu cennej murawy kserotermicznej na wałach grodziska. Zgodnie z zalecanymi działaniami ochrony czynnej leśnicy zrealizowali w grudniu 2018 r. działanie w ramach projektu „Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na  obszarach cennych przyrodniczo na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu”. Na wale zachodnim grodziska w Mietlicy zostały wycięte gęsto rosnące krzewy. Projekt współfinansowany był ze środków UE, mianowicie EFRR w ramach działania 4.5. Ochrona przyrody RPO Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2014 – 2020. Oczyszczenie kolejnych ok. 0,30 ha wału ma wpłynąć na ograniczanie zarastania a z czasem i na zwiększanie zasięgu siedliska murawy kserotermicznej. Ponadto odkrzaczony wał grodziska umożliwia wszystkim zainteresowanym historią początków tworzenia państwowości polskiej naoczne podziwianie dobrze zachowanego obiektu.

Kolejne prace – 2020 rok

Dobry efekt wykonanych w poprzednich latach działań wpłynął na decyzję Nadleśnictwa o kontynuacji prac na terenie grodziska. Po uzyskaniu stosownych pozwoleń, prace polegające na usunięciu krzewów, tym razem na wale północnym obiektu, rozpoczęto w drugiej połowie grudnia 2020 r. Oczyszczony został wał na długości ok. 100 m. Wycięto zawleczone krzewy gatunków obcych i inwazyjnych jak lilak i kolcowój, a także rosnące wraz z nimi śliwy np. ałycze, tarniny i czarne bzy.

Na fotografiach wykonanych z lotu ptaka wyraźnie widać, że wał grodziska w Mietlicy jest już na całej długości praktycznie oczyszczony. Każdy może teraz podziwiać to historyczne, malowniczo położone nad Gopłem miejsce. Jak bardzo zarośnięty był to obiekt można zobaczyć na zdjęciach wykonanych przed i w trakcie realizacji prac.

Widok ukazujący teren grodziska z zaznaczonymi fragmetami wałów, z których usunięte zostały gęste zakrzaczenia (fot. P. Kaczorowski)

Nie tylko krzewy

Grodzisko w Mietlicy to nie tylko dobro kultury oraz murawa kserotemiczna. W obrębie obiektu rośnie 5 drzew – pomników przyrody. Są to 3 dęby szypułkowe oraz 2 lipy drobnolistne. Jedna z tych lip stanowi unikat z racji nietypowego pokroju, którym przypomina „afrykańską akację” z charakterystyczną płaską koroną. Leśnicy postanowili nieco odsłonić koronę tego „cennego” drzewa. Aby to zrobić należało obciąć kilka grubych konarów z sąsiadujących z pomnikiem przyrody dębów. Dębowe gałęzie zacieniały lipę z boku oraz z góry. Pracę obcięcie konarów wykonał arborysta, który z chirurgiczną precyzją „sprowadził” niechciane fragmenty dębów na ziemię nie dotykając korony chronionej lipy. Leśnicy liczą, że po wykonanym zabiegu lipa będzie miała lepsze warunki do rozwoju, zwłaszcza do kwitnienia, które było bardzo ograniczone w części korony zacienianej przez dębowe gałęzie.

               Pomnik przyrody - unikatowa lipa drobnolista rosnąca na terenie grodziska (fot. P. Kaczorowski)

Leśnicy zapraszają do odwiedzania Mietlicy

Grodzisko w Mietlicy na jeziorem Gopło (zwanym w średniowieczu przez Jana Długosza „Mare Polonorum” – Morzem Polaków) stanowi bardzo charakterystyczny punkt na Kujawach. Leśnicy z Nadleśnictwa Miradz zapraszają wszystkich, którzy odwiedzają ten region Polski aby zboczyli nieco z głównych tras i „rzucili okiem” na jedno z miejsc, którego dawni mieszkańcy – Goplanie przyczynili się do tworzenia podwalin piastowskiej Polski.

Kontynuacja prac

Leśnicy już planują kolejne prace na grodzisku. Miejsca po wyciętych krzewach będzie należało teraz regularnie wykaszać, aby ponownie nie zarosły. Ponadto planowane jest stopniowe, kontrolowane usuwanie drzew, które w dalszym ciągu negatywnie zacieniają murawę kserotermiczną a także pogarszają niewątpliwe walory widokowe tego wyjątkowego w Nadleśnictwie Miradz i na Kujawach grodziska.