Lasy kujawsko-pomorskie są łatwo dostępne, przeważają w nich drzewostany sosnowe, często o charakterze parkowym. Leśnicy przygotowali bogatą ofertę edukacyjną. Chętnie korzystają z niej dzieci i młodzież szkolna wraz ze swoimi nauczycielami. W ten sposób na terenach leśnych realizowane są nietypowe, a zawsze atrakcyjne lekcje przyrody. Korzystają z tej oferty również grupy wycieczkowe, rodzinne i indywidualni turyści. Edukacja bowiem bardzo dobrze koresponduje z rekreacją i wypoczynkiem na łonie natury.

Na ofertę edukacyjną Lasów Państwowych składają się ośrodki edukacji leśnej, zielone szkoły i zielone klasy, leśne powierzchnie edukacyjne, ogrody dendrologiczne i cieszące się największą popularnością leśne ścieżki dydaktyczne.

Na terenie lasów kujawsko-pomorskich zlokalizowany jest jeden duży zespół edukacyjny w Nadleśnictwie Woziwoda w Leśnym Kompleksie Promocyjnym Bory Tucholskie. Zalicza się do niego Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Leśnej wyposażony w eksponaty i sprzęt audiowizualny oraz ciekawą, przestrzenną architekturę – umożliwiające prowadzenie atrakcyjnych zajęć, prelekcji, warsztatów i konkursów. Położona nieopodal Zielona Szkoła pozwala na realizację kilkudniowych programów z zakresu edukacji ekologicznej. Posiada ona własną bazę noclegową dla 32 osób, możliwości całodziennego wyżywienia i bogatą ofertę różnych form rekreacji. Również w Woziwodzie leśnicy przygotowali leśną ścieżkę dydaktyczną biegnącą przez rezerwat przyrody wzdłuż rzeki Brdy oraz przez las zagospodarowany ręką człowieka. Inna ścieżka w Woziwodzie ma charakter typowo sportowy i umożliwia aktywne spędzenie czasu w lesie połączone z podnoszeniem sprawności organizmu (więcej informacji na podstronie Nadleśnictwa Woziwoda).

Atrakcyjne obiekty edukacji przyrodniczej występują również na terenie Nadleśnictwa Tuchola w miejscowości Gołąbek, gdzie mieści się siedziba tego nadleśnictwa. Leśnicy zagospodarowali stary drzewostan tworząc na jego bazie park dendrologiczny "Nad Stążką". W parku znajduje się Letnia Klasa – obiekt drewniany wykorzystywany w edukacji przy deszczowej pogodzie, ale również jako miejsce do prezentacji prac z konkursów przyrodniczych, bądź prelekcji z wykorzystaniem sprzętu audiowizualnego. Nieopodal parku i siedziby Nadleśnictwa Tuchola zlokalizowana jest – jedna z bardziej urokliwych na terenie Borów Tucholskich – leśna ścieżka dydaktyczna. Biegnie ona w dolinie rzeczki Stążki przekraczając ja kilkakrotnie przez drewniane mostki. W połowie trasy leśnicy postawili wieżę obserwacyjną z widokiem na rozległe śródleśne torfowisko i meandrującą Stążkę. Tu szczególnie łatwo można podglądać zwierzęta leśne oraz ptaki związane z siedliskiem wodno-błotnym (więcej informacji na podstronie Nadleśnictwa Tuchola).

Na ścieżkach dydaktycznych przygotowanych przez leśników, obok tematów ogólnoprzyrodniczych, objaśniane są zagadnienia nowoczesnej, proekologicznej gospodarki leśnej – hodowli i ochrony lasu, racjonalnego pozyskiwania drewna w lesie, aktywnej ochrony przyrody i wielu innych zagadnień. Takie trasy dydaktyczne znajdują się również w innych nadleśnictwach na terenie Borów Tucholskich, na przykład w: Dąbrowie, Osiu, Rytlu i Przymuszewie.

Pobierz wykaz ścieżek dydaktyczych na terenie nadleśnictw RDLP w Toruniu

W ostatnich latach, społeczne zainteresowanie lasem szybko wzrasta. Są tego również złe konsekwencje. Odczuwają to szczególnie dotkliwie leśnicy gospodarujący w lasach wokół dużych miast naszego regionu: Bydgoszczy, Torunia, Włocławka i Grudziądza. Tu notuje się największe natężenie ruchu w lasach i tu powstają największe szkody wynikające z zaśmiecenia, dewastacji urządzeń turystycznych i tablic informacyjnych oraz największych strat związanych z pożarami lasu, które są efektem nieostrożnego obchodzenia się z ogniem, bezmyślnego wypalania traw i niestety również – umyślnych podpaleń! Rozmiar wspomnianych, szkodliwych i niebezpiecznych zjawisk wskazuje na dużą potrzebę powszechnej edukacji o lesie i pracy leśnika skierowanej do mieszkańców miast. Bo chociaż zdecydowana większość społeczeństwa szanuje las i gotowa jest na co dzień go chronić, to jednak wymaga on stałego, fachowego nadzoru leśników. To zadanie trudne, pracochłonne i kosztowne.

Edukację leśną w tych szczególnie trudnych warunkach prowadzą leśnicy z nadleśnictw graniczących z aglomeracjami miejskimi. Interesująca, leśna ścieżka dydaktyczna istnieje na terenie Nadleśnictwa Bydgoszcz. Zaczyna się od leśnej szkółki w Białych Błotach,   prowadzi oznakowaną trasą przez las, gdzie prezentowane są bogate walory przyrodnicze Puszczy Bydgoskiej i wybrane aspekty gospodarki leśnej, po czym powraca do punktu wyjścia. Taki praktyczny kształt pętli mają również leśne ścieżki dydaktyczne w Nadleśnictwie Włocławek, w pobliżu miejscowości Kowal oraz w Nadleśnictwie Jamy, w miejscowości Białochowo niedaleko Grudziądza. Można je pokonać spacerkiem w czasie 2-3 godzin. Leśne ścieżki dydaktyczne i inne obiekty edukacyjne na terenie lasów kujawsko-pomorskich odwiedza kilkadziesiąt tysięcy osób w ciągu każdego roku. Edukacja leśna jest wielką inwestycją na przyszłość. Już dzisiaj leśnicy mówią o dobrych owocach tej działalności. Lasy państwowe są własnością narodową i tylko świadoma, powszechna ochrona tego wspólnego dobra pozwoli zachować je pięknymi dla nas i przyszłych pokoleń.

Więcej informacji o obiektach edukacji przyrodniczo-leśnej w regionie kujawsko-pomorskim można znaleźć na stronach 27 nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.